تصور کنید سر جلسۀ آزمون رفتهاید و خیلی خوشحال و راضی از عملکرد خوبتون، جلسه رو ترک کردهاید؛ اما وقتی نتیجۀ آزمون میآد و نمرهتون رو میبینید، شوکه میشید و چیزی که روی صفحۀ نمایش داره دیده میشه با چیزی که انتظارشو داشتید خیلی فرق داره. بلافاصله و بعدش هم، این افکار به ذهنتون میآد که «من که درسمو خونده بودم؛ من که هرچی معلم گفت رو یاد گرفتم؛ من که فکر میکردم همۀ سوالها رو درست زدم؛ پس چرا اینجوری شد؟ شاید اصلاً استعدادی توی ریاضی ندارم.»
حالا یه موقعیت دیگه رو فرض کنید: سر جلسۀ آزمونی رفتهاید که قبلش خوب درسهای مربوط بهش رو خوندهاید. ولی به محض این که برگۀ سوالات رو میبینید، اولین فکری که به ذهنتون میرسه اینه که احتمالاً کلاس که نه، سیاره رو اشتباهی اومدهاید؛ اما به دور و بر که دقت میکنید، دوستهاتون و مراقب رو میبینید که شبیه همون موجودات سیاره خودتونن.
پس مشکل چیه و از کجا میآد؟ چرا سوالات شبیه چیزهایی که خوندهاید نیست؟
اول از همه این که لازمه بدونید تنها نیستید و برای خیلی از دانشآموزها این موارد و مشابهش موقع درس خوندن و امتحان دادن پیش اومده؛ اما به این معنا نیست که این مشکلات همهگیر راهحلی ندارن.
حالا چی کار باید بکنیم؟
در یک جمله:
«روش مطالعهتون رو اصلاح کنید.»
حتماً حالا میپرسید از کجا باید بفهمیم که کجای راه رو داریم اشتباه میریم و چی رو باید توی روند درس خوندنمون اصلاح کنیم؟
قراره با بچههای بهتر از خودم توی یه مجموعۀ چند قسمتی، به پاسخ این سوالات توی درسهای مسئله محور (مثل ریاضی و مباحث مسئلهدار شیمی و فیزیک) بپردازیم. پس خوب و با دقت دنبال کنید.
مراحل یادگیری درسهایی مثل ریاضی به چند قسمت تقسیم میشن که میخوایم قدم به قدم همه رو توضیح بدیم. بذارید توی این قسمت با گام اول شروع کنیم.
گام اول: شروع یادگیری
شروع یادگیری شما با مواجهه و دریافت توضیحات و مقدماتی راجع به مبحثی که میخواید یاد بگیرید اتفاق میفته. این مرحله میتونه شامل کلاسهای حضوری، مجازی (آنلاین یا آفلاین)، درسنامۀ کتاب و… باشه.
اولین نکتهای که باید بهش توجه کنید انتخاب شیوۀ مناسب برای خودتونه: ممکنه شما با تدریس حضوری راحتتر باشید یا یکی از دوستانتون با شیوۀ آفلاین بهتر یاد بگیره. هر کس شیوۀ منحصر به فرد خودش رو داره و توی یکی از این روشها بهتر یاد بگیره. این به عهدۀ شماست که بفهمید با کدوم شیوه بهتر یاد میگیرید.
درمورد کلاسها و کتابهایی هم که انتخاب میکنید این موضوع صدق میکنه؛ شما ممکنه که با بیان یک مدرس ارتباط بهتری بگیرید و دانشآموز دیگهای با تدریس یه معلم دیگه.
البته که استانداردهایی هم وجود داره که باید بهش دقت کرد و توی یه گردش دیگه با اتوبوس جادویی بهش میپردازیم.
توی این مرحله علاوه بر خوب گوش کردن به استاد یه کار خیلی مهم هست که باید بعد از کلاس انجام بدید و اون حل دوباره مثالهاییه که معلمتون در حین تدریس حل کردن. شاید بعد از کلاس ریاضی SchoolPlus با خودتون بگید که همه چیز رو عالی یاد گرفتید و مثالها رو خوب متوجه شدید و نیازی به حل دوباره سوالات ندارید؛ اما به هیچ وجه این اشتباه رو نکنید.
توی این مرحله سوالات رو دونهدونه حل کنید. حتماً باید دست به قلم شید و بنویسید. سعی کنید اول روی هر سوال تا جایی که میتونید فکر کنید. موقع حل، به تعاریف اولیهای که توی جزوهتون هست میتونید رجوع کنید اما پاسخ سوال رو قبل از اینکه خودتون روش حسابی فکر نکردید، نگاه نکنید. فقط بعد از این که حسابی برای حل سوالات فکر و تلاش کردید، پاسخ سوالات رو ببنید و مطمئن بشید که خوب همۀ مثالها رو یاد گرفتهاید. توی این مرحله به خودتون وقت بدید و درگیر حل بشید و اصلاً عجول نباشید.
و مهمترین نکته، این که حل دوبارۀ مسائل کلاس باید حتماً توی همون روز انجام بشه و حتی یک روز هم به تعویقش نندازید. اگر حس میکنید همهچیز یادتونه، میتونید چند ساعت بعد از کلاس این کارو انجام بدید؛ ولی باز هم تأکید میکنم که حتماً توی همون روز باشه.
مورد دیگه این که اگه موقع تدریس تعداد مثالهایی که معلمتون حل کرد زیاد نشد، خودتون مثال پیدا کنید و روشون وقت بذارید.
توی این مرحله، ممکنه سوالاتی رو ببینید که استاد حل کرده ولی شما بعد از کلاس راه حلش یادتون نمیآد. این اتفاق دو حالت داره: حالت اول اینه که بعد از دیدن پاسخش اشکالتون رفع میشه که خب، اینجا کافیه فقط یه علامت کنار سوال بزنید و روزهای بعد دوباره تلاش کنید تا خودتون اینبار حلش کنید. این روند رو تا جایی که کامل بتونید سوال رو بدون دیدن پاسخش حل کنید ادامه بدید؛ حالت دوم اینه که با دیدن پاسخ هم باز یه چیزهایی رو متوجه نمیشید؛ اینجا باید به منبع و معلمتون رجوع کنید. اینترنت هم میتونه خیلی کمکتون کنه. پس ازش غافل نشید.
خب بچههای عزیز بهتر از خودم، این ایستگاه از مسیرمون تموم شد ولی هنوز راه زیادی پیش رو داریم. از همین امروز چیزهایی که یاد گرفتید رو به کار ببرید. درس خوندن و نتیجه گرفتن قرار نیست فرمول یا روش جادویی و عجیب و غریبی داشته باشه. همین تغییراتی که شاید به نظرتون جزئی و کوچیک میآد، در طول زمان میتونه روند و نتیجههاتون رو تغییر بده. پس به هیچوجه دست کمش نگیرید.